ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ವಿಶೇಷತೆ
ಉತ್ತರಾಯಣ ಪುಣ್ಯಕಾಲವೆಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ. ಸ್ವರ್ಗದ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯಲ್ಪಡುವುದು ಉತ್ತರಾಯಣದಲ್ಲಿ. ಉತ್ತರಾಯಣದಲ್ಲಿ ತೀರಿಕೊಂಡರೆ ಮೋಕ್ಷ ಪ್ರಾಪ್ತಿ, ಸ್ವರ್ಗ ಪ್ರಾಪ್ತಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರದ ರಣಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಶರಶಯೆಯಲ್ಲಿ ಮಲಗಿದ್ದ ಭೀಷ್ಮನು ಉತ್ತರಾಯಣ ವನ್ನು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದು ಇಚ್ಛಾಮರಣಿಯಾದ ಅವನು ಉತ್ತರಾಯಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದ. ಉತ್ತರಾಯಣದಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಹಗಲು, ರಾಕ್ಷಸರಿಗೆ ಕತ್ತಲೆ ಎಂಬುದು ಪುರಾಣದಲ್ಲಿದೆ.
ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಜನವರಿ 14 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಈ ಬಾರಿ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು 2023 ರ ಜನವರಿ 15 ರಂದು ಭಾನುವಾರ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೂರ್ಯನು ಮಕರ ರಾಶಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸೂರ್ಯನು ತನ್ನ ಉತ್ತರಾಯಣ ಸಂಚಾರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಉತ್ತರಾಯಣದ ಹಬ್ಬ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ಬಾರಿ ಜನವರಿ 15 ರಂದು ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ಏಕೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ.
ಸೂರ್ಯನ ಸಂಕ್ರಮಣ :
ಪ್ರಸ್ತುತ ಸೂರ್ಯನು ಧನಸ್ಸು ರಾಶಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ, 2023 ರ ಜನವರಿ 14 ರಂದು ರಾತ್ರಿ ಧನಸ್ಸು ರಾಶಿಯಿಂದ ಹೊರಹೋಗುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಮಕರ ರಾಶಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಾನೆ, ಅಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನು 2023 ರ ಫೆಬ್ರವರಿ 13 ರವರೆಗೆ ಇರುತ್ತಾನೆ. ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಜನವರಿ 14 ರಂದು, ರಾತ್ರಿ 8.45 ಕ್ಕೆ, ಸೂರ್ಯನು ಮಕರ ರಾಶಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಈ ಸಂಕ್ರಮಣದ ನಂತರ ಮಾತ್ರ, ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಯತಿಥಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಮರುದಿನ ಅಂದರೆ ಜನವರಿ 15 ರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬದ ಪುಣ್ಯ ಕಾಲ ಮುಹೂರ್ತ : 07:15 ರಿಂದ 12:30 ರವರೆಗೆ.
ಮಹಾಪುಣ್ಯ ಕಾಲ ಮುಹೂರ್ತ: 07:15 ರಿಂದ 09:15 ರವರೆಗೆ
ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬದಂದು ನಾವು ಮಾಡಬೇಕಾದ ವಿಶೇಷತೆಗಳೇನು..?
– ಈ ದಿನ ಎಳ್ಳನ್ನು ತಿನ್ನಬೇಕು
– ಈ ದಿನ ಖಿಚಡಿ ತಿನ್ನಬೇಕು
– ಈ ದಿನ ಗಾಳಿಪಟಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
– ಈ ದಿನ ಹಸುವಿಗೆ ಹಸಿರು ಮೇವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
– ಈ ದಿನ ಸೂರ್ಯ ದೇವರಿಗೆ ಅರ್ಘ್ಯವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
– ಈ ದಿನ ಶ್ರೀ ಹರಿ ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯ ಪೂಜೆ
– ಈ ದಿನ ಸೂರ್ಯದೇವನೊಂದಿಗೆ ಶನಿ ದೇವನನ್ನು ಕೂಡ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಳ್ಳನ್ನು ಶನಿ ಮತ್ತು ಬೆಲ್ಲವನ್ನು ಸೂರ್ಯನೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
– ಈ ದಿನ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದು ಮುಖ್ಯ.
– ಈ ದಿನದಂದು ಒಬ್ಬರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ದಾನವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
– ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಅನೇಕ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಳಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯಂದು ವಿಶೇಷ ಕಾಕತಾಳೀಯ :
ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯು ಜನವರಿ 15 ರಂದು ಮಂಗಳಕರ ಸಮಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯೋದಯದಿಂದ ದಿನವಿಡೀ ದಾನ ಮತ್ತು ಪುಣ್ಯ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ಸೂರ್ಯ, ಶನಿ ಮತ್ತು ಶುಕ್ರರು ಮಕರ ರಾಶಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ತ್ರಿಗ್ರಾಹಿ ಯೋಗವು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಇದರೊಂದಿಗೆ ಚಿತ್ತಾ ನಕ್ಷತ್ರ, ಶಶ ಯೋಗ ಸುಕರ್ಮ ಯೋಗ, ವಾಶಿ ಯೋಗ, ಸುನಫ ಯೋಗ ಮತ್ತು ಬಾಲವ ಕರಣ ಯೋಗ ರಚನೆಯಾಗಲಿದೆ. ಈ ಯೋಗವು ಅನೇಕ ಜನರ ಅದೃಷ್ಟವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾಗವತ್ ಮಹಾಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಶುಭ ಕಾರ್ಯ, ದಾನ, ಪುಣ್ಯ, ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದರಿಂದ, ಅದೃಷ್ಟದ ಮುಚ್ಚಿದ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.
ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬದ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕಾದ ವಿಚಾರಗಳಿವು..!
ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದಿನದಂದು ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆರಾಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನ ಸ್ನಾನ, ದಾನದ ಜೊತೆಗೆ ಎಳ್ಳು ಬೆಲ್ಲವನ್ನು ತಿಂದು ಪ್ರಸಾದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಂಚುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದೆ. ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದಿನದಂದು ಸೂರ್ಯನ ಕಿರಣಗಳು ಮತ್ತು ಎಳ್ಳು ಬೀಜಗಳ ಮಹತ್ವವೇನು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ ಬನ್ನಿ..
ಸೂರ್ಯನ ಕಿರಣಗಳು
ಸೂರ್ಯನ ಒಂದು ಬದಿಯಿಂದ 9 ಕಿರಣಗಳು ಹೊರಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವು ಎಲ್ಲಾ ನಾಲ್ಕು ಬದಿಗಳಿಂದ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಹೊರಬರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 36 ರಶ್ಮಿಗಳಿರುತ್ತದೆ.
ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಕಿರಣವನ್ನು ರಶ್ಮಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಸೂರ್ಯನ 7 ನೇ ಕಿರಣವು ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪೂರ್ಣ ಕುಂಭ ಮತ್ತು ಅರ್ಧ ಕುಂಭ
ಏಳನೇ ಕಿರಣದ ಪರಿಣಾಮವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ ಮತ್ತು ಯಮುನಾ ನದಿಗಳ ನಡುವೆ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ಭೌಗೋಳಿಕ ಸ್ಥಳದಿಂದಾಗಿ, ಮಾಘ ಮೇಳದ ವಿಶೇಷ ಉತ್ಸವಗಳು ಅಂದರೆ ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಅಥವಾ ಪೂರ್ಣ ಕುಂಭ ಮತ್ತು ಅರ್ಧ ಕುಂಭಗಳನ್ನು ಹರಿದ್ವಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಗದಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುವುದು. ಈ ದಿನ ಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ತರ್ಪಣ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವವಿದೆ.
ಎಳ್ಳಿನ ಆರು ಉಪಯೋಗಗಳು
ವಿಷ್ಣು ಧರ್ಮಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಜರ ಆತ್ಮಶಾಂತಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಆತ್ಮೋನ್ನತಿ ಮತ್ತು ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಎಳ್ಳಿನ ಆರು ಉಪಯೋಗಗಳು ಪುಣ್ಯಕಾರಿ ಮತ್ತು ಫಲಕಾರಿ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
– ಎಳ್ಳಿನ ನೀರಿನಿಂದ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವುದು.
– ಎಳ್ಳನ್ನು ದಾನ ಮಾಡುವುದು.
– ಎಳ್ಳಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಆಹಾರ.
– ಎಳ್ಳನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಪಿಸುವುದು.
– ಎಳ್ಳಿನ ನೈವೇದ್ಯ.
– ಎಳ್ಳು ರುಬ್ಬುವುದು.
*ಸೂರ್ಯ ಪೂಜೆಯ ಮಹತ್ವ:
ರಾಮಾಯಣದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯ ಸೂರ್ಯಾರಾಧನೆ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ. ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಮರ್ಯಾದಾ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಶ್ರೀರಾಮನ ದೈನಂದಿನ ಸೂರ್ಯಾರಾಧನೆಯ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ದಿನದಂದು ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ದೇವತೆಗಳ ಬ್ರಹ್ಮ ಮುಹೂರ್ತ
ಉತ್ತರಾಯಣದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಅಸ್ತಮಿಸಿದ ನಂತರ ದೇವತೆಗಳ ಬ್ರಹ್ಮ ಮುಹೂರ್ತದ ಪುಣ್ಯಕಾಲ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅವಧಿಯನ್ನು ಪರ-ಅಪರ ವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಸಮಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಧನದ ಸಿದ್ಧಿಕಾಲ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಮಹತ್ವ
ಸೂರ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ, ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಹಬ್ಬವು ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು, ಮಹೇಶ್ವರ, ಗಣೇಶ, ಆದಿ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ ಮತ್ತು ಪೂಜೆಯ ಪವಿತ್ರ ವ್ರತವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ದೇಹ, ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.